Nga helmimi i ish-agjentit të KGB-së, Alexander Litvinenko, deri te rrëzimi i avionit të Yevgeny Prigozhin, një numër kritikësh të profilit të lartë të Vladimir Putinit kanë vdekur, ndërsa të tjerë janë në burg ose në internim.
Ndërkohë Kremlini e mohon në mënyrë kategorike përfshirjen.
Spiuni i KGB-së i kthyer në president ka qenë në krye të Kremlinit për dy dekada dhe ka hasur në një numër kundërshtarësh dhe polemikash.
Cilët janë njerëzit që kanë guxuar të flasin kundër Putinit ose të sfidojnë Kremlinin dhe ku janë ata tani?
Edhe pse asnjë provë nuk është gjetur ndonjëherë, presidenti rus normalisht ka mohuar çdo lloj akuze, më e fundit ajo e Yevgeny Prigozhin që vdiq në rrëzimin e avionit së bashku me nënkryetarin e Wagner, Dmitry Utkin.
Vrasja e kundërshtarëve me helm ka një histori prej më shumë se 100 vjetësh, që kur Vladimir Lenini urdhëroi krijimin e një laboratori sekret kimik, Laboratori X siç e quanin sovjetikët.
KGB përdori shpikjet kimike të Lab X për të vrarë armiqtë e shtetit brenda dhe jashtë vendit, ndoshta më e famshmja në rastin e disidentit bullgar Georgi Markov, i cili u vra me ricin, në fund të viteve 1970.
Të dy helmimet më të njohura që i atribuohen Putinit ndodhën në kryeqytetin britanik dhe dominuan titujt e shtypit të huaj për një kohë të gjatë.
“Ju mund të jeni në gjendje të bëni që një njeri të heshtë por pakënaqësia e protestave në mbarë botën do t’ju kumbojë në vesh për pjesën tjetër të jetës, Putin,” tha Alexander Litvinenko nga shtrati i tij në spital para se të vdiste në 2006.
Ish-agjenti i KGB-së, i cili kishte dezertuar në Londër dhe punonte për MI6, duke hetuar lidhjet e Kremlinit me krimin e organizuar, u helmua me polonium radioaktiv.
Para se të vdiste, ai arriti t’u tregonte gazetarëve se FSB, agjencia federale e inteligjencës ruse që pasoi KGB-në, ishte ende duke prodhuar helme në fabrikën e lartpërmendur të epokës sovjetike.
Më shumë se një dekadë më vonë, Sergei Skripal, një ish-oficer rus i inteligjencës që punonte si agjent i dyfishtë për Mbretërinë e Bashkuar, u helmua me agjentin nervor novichok, i cili ishte zhvilluar në Bashkimin Sovjetik në vitet 1970 dhe 1980.
Në të dyja rastet, Kremlini mohoi çdo përfshirje, me presidentin rus që deklaroi se agjentët e dyfishtë ishin “tradhtarë” dhe se e vetmja gjë që ai vetë do të ishte në gjendje të falte ndonjëherë ishte “tradhtia”.
Duhet theksuar se Alexei Navalny u helmua me novichok në fluturimin e tij nga Siberia në Moskë, por ai ishte me fat sepse arriti të merrte trajtimin e duhur në Gjermani.
Sot ai është në burgun e vendit të tij me një mori akuzash dhe krimi i tij i vërtetë është reagimi i tij ndaj pushtetit të Putinit.
Një hetim nga faqja e internetit Bellingcat identifikoi të paktën tetë operativë të FSB-së që dyshohet se qëndronin pas helmimit të Navalny. Një nga agjentët e dyshuar të përfshirë më vonë rrëfeu rolin e tij në komplot në një bisedë telefonike me liderin e opozitës.
Gazetarja Anna Politkovskaya u qëllua në vitin 2006 në hyrje të shtëpisë së saj në Moskë, menjëherë pasi u kthye nga supermarketi. Ai e kishte akuzuar drejtpërdrejt dhe publikisht Putinin për shkatërrimin e demokracisë në Rusi.
Kjo është arsyeja pse vrasja e saj shkaktoi një valë tronditëse në të gjithë botën. Ndonëse autorët e krimit u gjetën dhe u dënuan 17 vite pas krimit, deri më sot nuk dihet se kush ka dhënë urdhrin përkatës.
Ajo shkroi disa libra për brutalitetin e luftës së Rusisë në Çeçeni, abuzimet nga trupat ruse dhe liderin çeçen Ramzan Kadyrov të mbështetur nga Kremlini, të cilët u lexuan gjerësisht jashtë kufijve të vendit të saj.
Vrasja e Boris Nemtsov, një politikani rus dhe kritik i udhëheqjes ruse, ndodhi në qendër të Moskës në urën Bolshoi Moskvoretsky në vitin 2015.
Një i panjohur qëlloi shtatë ose tetë herë me një pistoletë Makarov dhe katër prej plumbave e goditën Nemtsovin në kokë, zemër, mëlçi dhe stomak, duke e vrarë menjëherë.
Disa orë më parë, zëvendëskryeministri i Boris Yeltsin, i cili ishte gjithashtu trashëgimtari i tij politik më i mundshëm përpara se Putini të emërohej papritur dhe befas në presidencë në dhjetor 1999, i kishte bërë thirrje publikut që të mbështeste një marshim kundër përfshirjes së Rusisë në Ukrainë.
Sfondi i krimeve plotësohet nga vetëvrasje të pakonfirmuara, si ajo e Boris Berezovsky, një mik i dikurshëm i presidentit rus dhe më pas një kritik i ashpër i politikave të tij, i cili u gjet i varur në banjën e shtëpisë së tij në Ascot në Britani, 2013.
Në mënyrë të ngjashme, Mikhail Lessin, i cili themeloi kanalin televiziv rus në gjuhën angleze RT, dikur Russia Today, u gjend i vdekur në vitin 2015 në një dhomë hoteli në Uashington, ku ai ishte ftuar të merrte pjesë në një darkë bamirësie.
Edhe pse sipas informacioneve ai vdiq nga një atak në zemër, një autopsi amerikane arriti në përfundimin se ai ishte goditur brutalisht në kokë me një objekt të mprehtë.
