Gjatë presidencës gjashtëmujore të radhës të Këshillit të BE-së, Hungaria dëshiron të lërë gjurmë dhe dëshiron ta përdorë këtë presidencë në mënyrë politike, tha zëdhënësi i qeverisë hungareze Zoltan Kovacs në Budapest. “Ne synojmë të lëmë gjurmë,” i tha Kovacs një grupi korrespondentësh të Brukselit të ftuar në Budapest me rastin e përfundimit të presidencës së tij gjashtëmujore. “Ne e dimë se cilat janë rregullat bazë, parimet dhe detyrat e presidencës, por kryeministri Viktor Orban do ta përdorë presidencën në një mënyrë politike,” shtoi Kovacs. Mesa duket, me këtë Hungaria nënkuptoi edhe vizitën e kryeministrit në Moskë. Për dy orë e gjysmë, presidenti rus dhe kryeministri hungarez diskutuan situatën në Ukrainë dhe përfundimin e mundshëm të luftës përmes një procesi negociues në prani të delegacioneve të tyre përkatëse. Vladimir Putin deklaroi gjithashtu se vizitën e kryeministrit hungarez e konsideron si një përpjekje për të rivendosur dialogun me Bashkimin dhe për t’i dhënë shtysë të mëtejshme, si dhe nënvizoi rëndësinë që ” në situatën aktuale dhe të vështirë gjeopolitike, Moska dhe Budapesti të vazhdojnë dialogun e tyre”.
“Stuhi” në Bruksel
Nisma diplomatike e Orbanit nuk u mirëprit nga liderët e tjerë evropianë. Përfaqësuesi i Lartë për Punët e Jashtme Josep Borrell theksoi se “kjo zhvillohet ekskluzivisht në kuadrin e marrëdhënieve dypalëshe midis Hungarisë dhe Rusisë” dhe se “Kryeministri Orbán nuk ka marrë asnjë mandat nga Këshilli i BE-së për të vizituar Moskën”. Ministri i Jashtëm finlandez Margus Tsahkna, kryeministri polak Donald Tusk dhe presidentja e grupit Renew Valerie Hayer gjithashtu sulmuan kryeministrin hungarez. Për këtë çështje foli edhe ministri i Jashtëm italian Antonio Tajani. “Sigurisht që nuk ishte një zgjedhje aq e përshtatshme nga pikëpamja politike, nëse ai shkoi si kryeministër hungarez mund të bëjë çfarë të dojë”, tha zëvendëskryeministri. “Nëse jemi të bashkuar dhe demonstrojmë se jemi kohezivë, mund të negociojmë me një pozicion të fortë, nëse Putini fillon të shohë çarje mes atyre që mund të dialogojnë, është më e vështirë”, tha Tajani.
Vizita në Kiev dhe Moskë
Në Kiev, para pak ditësh Orban, i cili ka marrëdhënie të forta me Putinin, i kishte paraqitur Zelenskyt një propozim armëpushimi që synonte pezullimin e luftimeve me Rusinë. Menjëherë pas njoftimit të udhëtimit, megjithatë, një ‘ndalesë’ e mprehtë erdhi nga presidenti në largim i Këshillit Evropian: ” Presidenca e radhës e BE-së nuk ka mandat të angazhohet me Rusinë në emër të BE-së. Këshilli Evropian Është e qartë: Rusia është agresori, Ukraina është viktima. Asnjë diskutim për Ukrainën nuk mund të bëhet pa Ukrainën . Programi në Moskë përfshin një takim me presidentin rus, një udhëtim në të cilin ai do të shoqërohet nga ministri i Jashtëm Peter Szijjarto.
Plani i paqes
Orban, një kritik i ndihmës ushtarake perëndimore për Ukrainën, i cili ka marrëdhëniet më të ngrohta të çdo lideri të BE-së me Putinin, tha se ai e pranoi se nuk kishte mandat të BE-së për udhëtimin, por se paqja nuk mund të bëhej “nga një kolltuk i rehatshëm në Bruksel”. “Ne nuk mund të rrimë duarkryq dhe të presim që lufta të përfundojë mrekullisht,” shkroi ai në X. Orban u tha gazetarëve pas bisedimeve se Hungaria e shihte presidencën e saj të përkohshme të BE-së gjatë “gjysmë vitit të ardhshëm dhe punën që do të bëhet më pas, si një mision paqeje”. “Kjo luftë reflektohet gjithashtu në shkatërrimin e zhvillimit tonë ekonomik dhe në rënien e konkurrencës sonë. Shkurtimisht, i thashë Presidentit Putin se Evropa ka nevojë për paqe.” Megjithëse nevojiteshin shumë hapa për t’i dhënë fund luftës dhe pozicionet e Moskës dhe Kievit mbetën shumë larg njëri-tjetrit, Orban tha se udhëtimi i tij ishte hapi i parë për të rivendosur dialogun. Një diplomat i BE-së, duke folur në kushte anonimiteti, tha se udhëtimi i Orban do të thoshte se skepticizmi brenda bllokut në lidhje me presidencën e Hungarisë ishte “fatkeqësisht i justifikuar pasi gjithçka ka të bëjë me promovimin e interesave të Budapestit”.
