Merr lajme ekskluzive
Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive? Bashkohuni me grupin tonë duke klikuar këtu
Për shumë prej nesh, mbërritja e vaksinës është një dritë në fund të tunelit pandemik. Pa vonesa dhe kritika logjistike, fushatat e imunizimit janë një shpresë për të dalë nga një situatë ankthi psikologjik dhe ekonomik që ka zgjatur për më shumë se një vit. Por Simon Kuper, një kolumnist për Financial Times, përgjigjet se “ndërsa vaksinat premtojnë një kthim në jetën normale, ne nuk jemi të sigurt se e duam atë.”
Gjatë këtij viti “në qendër të vëmendjes ishin me të drejtë njerëzit që kanë vuajtur… Por ekziston një e vërtetë e fshehur të cilën rrallë duam ta shikojmë: shumë prej nesh janë më të lumtur falë pandemisë”, lexon FT. Kolumnisti vazhdon të citojë rezultatet e sondazhit vjetor mbi lumturinë globale të Ipsos, i cili në periudhën midis korrikut të kaluar dhe gushtit intervistoi 20,000 të rritur në 27 vende të ndryshme: 63% e njerëzve thanë se ishin të lumtur, vetëm një pikë përqindjeje më pak se në vitin 2019. Shtojmë të dhënat në lidhje me Italinë, e cila nuk është ndër vendet më të lumtura në botë, duke u renditur në vendin e 16-të: pavarësisht kësaj, krahasuar me vitin e kaluar, niveli i lumturisë së qytetarëve është rritur duke kaluar nga 57% në 62%.
Artikulli i FT vazhdon duke rishikuar kategoritë që mund të kenë përfituar nga ky vit i pezulluar, i përbërë nga distancat dhe mbylljet. “Mendoni për të gjithë punonjësit – shkruan Kuper – të cilët janë liruar nga punët dhe bosët që urrenin dhe që tani paguhen për të qëndruar në shtëpi”.
Gjithashtu “pushimi mund të ketë qenë një lehtësim për të gjithë ata që kryejnë ato që antropologu David Graeber i quan” punë budallallëku” që nuk kontribuojnë në mënyrë të konsiderueshme në shoqëri: “budallenjtë” puna e të cilëve është vetëm ta bëjnë tjetrin të rëndësishëm, mbajtës të qendrave të thirrjeve që shesin produkte të padobishme. Njerëzit të cilët, shpjegon Kuper, janë liruar nga detyra e planifikimit të jetës së të tjerëve. Një kapitull rezervohet më pas për udhëtarët: nga njëra anë ka njerëz që punojnë zgjuar, të cilët nuk detyrohen më të lëvizin, nga ana tjetër ata që vazhdojnë të shkojnë në punë por që po përfitojnë nga rrugët boshe dhe trenat me më pak njerëz.
Për më tepër, shkruan FT, dikush tjetër do të kishte përfituar nga kursimet ekonomike të grumbulluara në vitin e Covid-19: “Shumë njerëz në vendet më të zhvilluara kanë ulur kostot e vakteve jashtë dhe pushimeve. Shkalla e kursimeve personale në Shtetet e Bashkuara arriti një rekord prej 32.2% Prillin e kaluar dhe që nga ajo kohë ka mbetur dukshëm më e lartë krahasuar me periudhën para-pandemike.
Më në fund, Kuper reflekton mbi ata që nuk kanë pse të merren me mësim në distancë ose të punojnë në kujdes intensiv, midis të cilëve ai përfshin edhe veten e tij. “Këtë vit – shkruan ai – herë pas here përjetova një ndjenjë të re të panjohur, të mos kisha nevojë të bëja asgjë urgjente”. Sipas Meike Bartels, një psikolog dhe gjenetist i sjelljes në Universitetin Vrije në Amsterdam, pandemia do ta kishte bërë jetën më të lehtë për disa, të cilët “kuptuan se ndoshta nuk po bënin jetën që dëshironin dhe kaluan më shumë kohë në shtëpi me familjet e tyre – duke marrë pak lehtësim nga stresi i përditshëm”.
Pa marrë parasysh atë që është raportuar deri më tani, “shqetësimi i përjetuar gjatë pandemisë ishte dhe vazhdon të jetë i fortë dhe i prekshëm, veçanërisht në mesin e popullatës së re. Për të kuptuar të dhëna dhe deklarime të caktuara është e nevojshme të kontekstualizohet dhe vlerësohet gjendja që njerëzit kanë jetuar para pandemisë”, komenton Roberto Ferri, president i Shoqatës Italiane të Psikologjisë Emergjente. Psikologu shpjegon se ata që kanë arritur të përfitojnë nga koha e pezulluar, ngadalësimi i aktiviteteve, duke ndalur frenimin e botës në të cilën jemi zhytur dhe stresin që buron prej saj, mund të thonë se ‘ndihen më mirë’. Kjo ndoshta u dha disa njerëzve një hapësirë në të cilën të reflektojnë dhe të gjejnë veten. Është gjithashtu e nevojshme të merren parasysh të dhënat ekonomike: ata që nuk kanë provuar pasojat e krizës janë “më mirë”, duke vazhduar të mbështeten në një pagë fikse dhe / ose në qëndrueshmërinë e biznesit të tyre.
Vështirësitë janë të pamohueshme. Ferri shprehet se ″ne shohim efektet e të ashtuquajturës lodhje pandemike: pas më shumë se një viti, në të cilin shiriti për fundin e kufizimeve është zhvendosur në mënyrë progresive, njerëzit përjetojnë një ndjenjë të lodhjes. Tani, vaksina po na jep më në fund një univers kohor, pak a shumë të përcaktuar, për të kërkuar me shpresë për një rifillim. Mbetet dëmi ekonomik dhe fakti që pas pandemisë duhet të rimendojmë vetveten, në lidhje me botën dhe mjedisin në të cilin jetojmë”.
Sipas një rishikimi sistematik të kryer së fundmi nga Shoqata Italiane e Psikiatrisë (SIP) mbi studimet e botuara me temë Covid-19 dhe shëndeti mendor, vetëm në Itali një në 3 persona është në rrezik të “traumës pandemike” me efekte që mund të zgjasin deri në tridhjetë muaj. Kjo është një situatë e aftë të lërë gjurmë të thella në psikikë, duke rrezikuar të bëjë kompromis edhe në mirëqenien afatgjatë dhe shëndetin mendor jo vetëm të pacientëve të rikuperuar nga virusi, punonjësve shëndetësorë dhe familjeve të viktimave, por edhe të të gjithë njerëzve që po vuajnë goditjet e një viti pandemi. Pasiguritë socio-ekonomike, izolimi, humbja e lirisë, shqetësimet për shëndetin e një personi dhe ndërgjegjësimi për të jetuar për një kohë të gjatë me virusin janë disa nga elementët që kanë peshuar në ekuilibrin e popullsisë, sipas rishikimit të ekspertit.
