
🧠 Psikologjia e mendjes dhe sjelljes
- Njerëzit kanë mesatarisht 6,000 mendime në ditë.
- Truri është më aktiv gjatë natës sesa gjatë ditës.
- Kujtimet e rreme janë shumë të zakonshme – truri shpesh “i shpik” detajet.
- Marrja e vendimeve lodh trurin – kjo quhet lodhje nga vendimmarrja.
- Ëndrrat ndihmojnë në përpunimin e emocioneve të ditës.
- Truri i njeriut mund të perceptojë një fytyrë në më pak se 100 milisekonda.
- Kur përpiqesh të mos mendosh për diçka, mendja e mendon më shumë – efekti “i ariut të bardhë”.
- Të qeshurit përmirëson kujtesën afatshkurtër.
❤️ Emocionet dhe ndjenjat
- Njerëzit kujtojnë më shumë si i bënë të ndihesh sesa çfarë u thanë.
- Ankthi shpesh shkaktohet nga mendime për të ardhmen.
- Të falësh dikë ndihmon në reduktimin e stresit dhe presionit të gjakut.
- Dëgjimi i muzikës mund të ndryshojë gjendjen shpirtërore brenda sekondave.
- Truri reagon ndaj dhimbjes emocionale njësoj si ndaj dhimbjes fizike.
- Njerëzit kanë më shumë empati për njerëzit që u duken të ngjashëm.
- Të ndihmosh të tjerët rrit ndjesinë e lumturisë – efekti i “ndihmës së ngrohtë”.
👫 Psikologjia sociale
- Të jesh pjesë e një grupi ul stresin dhe rrit vetëvlerësimin.
- Njerëzit priren të konformohen me mendimin e shumicës, edhe kur e dinë që është gabim.
- Prania e dikujt tjetër mund të ndikojë në performancën – efekti i publikut.
- Ne gjykojmë njerëzit brenda sekondave të para që i shohim – efekti i parë është i fuqishëm.
- Të thuash “faleminderit” forcon marrëdhëniet sociale.
🧩 Psikologjia kognitive (proceset mendore)
- Truri ynë shpesh plotëson boshllëqet në informacion pa vetëdije.
- Multitasking nuk është efikas – truri kalon shpejt nga një detyrë në tjetrën.
- Kujtesa afatshkurtër mban vetëm rreth 7 objekte për rreth 20-30 sekonda.
- Truri është i prirur për përforcim konfirmimi – kërkon informacion që përputhet me mendimet e veta.
- Vendimet shpesh merren emocionalisht dhe racionalizohen më vonë.
- Zgjedhjet e shumta mund të sjellin më pak kënaqësi – “paradoksi i zgjedhjes”.
🧒 Psikologjia e zhvillimit
- Foshnjat mund të dallojnë zëra dhe emocione para lindjes.
- Fëmijët mësojnë më shumë nga shembulli sesa nga fjalët.
- Ndjeshmëria emocionale fillon të zhvillohet që në moshën 2-3 vjeç.
- Adoleshentët kanë impulse më të forta sepse truri nuk është plotësisht zhvilluar.
🧘 Psikologjia pozitive dhe mirëqenia
- Meditimi ndryshon strukturën e trurit – rrit qetësinë dhe përqendrimin.
- Vetëdija (mindfulness) ul stresin dhe përmirëson fokusin.
- Njerëzit që ndihen mirënjohës janë më të lumtur dhe më të shëndetshëm.
- Aktiviteti fizik rrit prodhimin e endorfinës – hormoni i “kënaqësisë”.
- Të kalosh kohë në natyrë përmirëson shëndetin mendor.
🤔 Fakte kurioze dhe të çuditshme
- Efekti “Placebo” është dëshmuar të funksionojë edhe kur pacienti e di që është placebo.
- Sa më shumë e përsërisim një gënjeshtër, aq më shumë mund ta besojmë vetë.
- Njerëzit kanë tendencë të harrojnë informacionin që mund ta gjejnë lehtë – efekti “Google”.
- Njerëzit që flasin me veten nuk janë të çmendur – ndihmon në organizimin e mendimeve.
- Thjesht buzëqeshja, edhe në mënyrë të detyruar, mund të përmirësojë humorin.