Një fushatë që sfidon stereotipet negative të të qenurit i ri në Shqipëri është ndjekur nga më shumë se gjysmë milioni njerëz, duke frymëzuar të rinjtë shqiptarë të eksplorojnë mundësitë në vendin e tyre.
Fushata “Ndërto të ardhmen tënde këtu!”, e financuar nga Ambasada Britanike, prezanton 21 të rinj të shquar, nga e gjithë Shqipëria, nga mosha 21 deri në 31 vjeç, me prejardhje të thjeshtë, në një sërë profesionesh, të cilët kanë zgjedhur të ndërtojnë të ardhmen në vendin e tyre.
Gati gjysma e shqiptarëve jetojnë jashtë vendit dhe popullsia e të rinjve të Shqipërisë (15-29 vjeç) është ulur me 38% që nga viti 2011.
Fushata përfshin të rinj nga zonat që kanë pësuar nivele të larta migrimi, si Kukësi, Tropoja dhe Dibra, në një sërë profesionesh të ndryshme, duke përfshirë punë dhe zanate të nivelit fillestar.
Kjo fushatë prezanton një DJ, një gazetar, një marangoz, një mekanik, një menaxhere marketingu, një rrobaqepës dhe një saldator. Ata flasin për përvojën e tyre të ndërtimit të një karriere në Shqipëri, duke përfshirë vështirësitë dhe anët pozitive të qëndrimit në vendin e tyre.
Të rinjtë shqiptarë raportuan se fushata i inkurajoi të mendonin për mundësitë që u jepeshin në Shqipëri, duke treguar shembuj të besueshëm të njerëzve të suksesshëm që ia dolën pa lidhje familjare apo politike.
Edisoni, një marangoz 23-vjeçar nga Laknas i Tiranës, i cili mori pjesë në këtë fushatë tha: “Nuk do t’i mbaj kurrë mëri tim ati që më mbajti këtu dhe më vuri në punë, sepse brezi im kryesisht shkoi në Londër dhe kur u kthyen, 90% e tyre ishin të zhgënjyer.”
Mungesa e mundësive ekonomike është ndër arsyet kryesore të të rinjve për të migruar, bashkë me besimin se për të patur sukses duhet të kesh njohje personale ose politike.
Një sondazh i publikuar muajin e kaluar tregoi se 83% e qytetarëve në Shqipëri e identifikojnë nepotizmin në praktikat e punësimit, si një formë korrupsioni.
Të rinjtë flasin sinqerisht për vështirësitë me të cilat janë përballur si dhe për mundësitë unike që Shqipëria ka për të ofruar, në reklamat në mediat sociale dhe radio.
24-vjeçarja Megi është Menaxhere Marketingu në ‘Tradita Ime Artizanale’ me qendër në Elbasan, një organizatë e shoqërisë civile që ruan zanatet tradicionale duke ofruar mundësi punësimi për gratë dhe vajzat në nevojë. Ajo tha: “Unë fillova me organizatën në vitin 2015 si vullnetare. Më vonë, kur mbusha 18 vjeç, më dhanë një punë të vogël si moderatore në një trajnim… dhe wow, ishte ndjesia më e bukur! Për herë të parë po tregoja veten time të vërtetë. Mendova: “Mund t’ia dal!”.
Hulumtimet tregojnë se të rinjtë në Shqipëri rrallë shohin shembuj pozitivë të njerëzve që kanë ndërtuar një jetë komode për veten në vendin e tyre, pa lidhje familjare apo politike.
Eduarti, një DJ 22-vjeçar nga Lushnja tregon se si familja ndikoi në zgjedhjen e tij për të filluar biznesin në muzikë: “Muzika ka qenë pjesë e familjes sime që nga koha e gjyshit, xhaxhallarëve dhe babait tim, të cilët performonin në evente të ndryshme me muzikë tradicionale popullore… kur njerëzit kërcejnë vallet tona tradicionale, më motivon edhe më shumë të bëj muzikë dhe ta praktikoj profesionin tim këtu në Shqipëri.”
Në qytetet nga vinin të rinjtë, në të gjithë Shqipërinë, u vendosën postera, përfshirë në Tiranë, Kukës, Shkodër dhe Berat, duke sjellë krenari për familjet dhe komunitetet e tyre. Një nga të rinjtë e shfaqur aty tha se biznesi i tij u bë më i famshëm pasi posterat u vendosën në Kukës, ndërsa një rast tjetër tha se disa të rinj e kontaktuan për të folur për mundësitë në zonën e tyre.
Admiri, një teknik celularësh 24-vjeçar, nga Tropoja, i cili ka vështirësi në të dëgjuar dhe në të folur, tha: “Unë kam aftësi ndryshe, por puna ime flet vetë. Dua të zgjeroj biznesin tim dhe t’i shërbej komunitetit tim në Bajram Curri.”
Hulumtimet nga fushata tregojnë se shumë të rinj në Shqipëri janë skeptikë për atë që shohin në rrjetet sociale për jetën jashtë vendit. Ata u thanë studiuesve se jeta jashtë nuk është aq e lehtë sa duket në mediat sociale dhe se shumë influencer që jetojnë jashtë nuk postojnë për anët negative të emigrimit.
