Pas ndarjes nga jeta së një argjendari, familja e tij nuk vonoi të gjendej në vështirësi financiare. Ata arritën deri në pikën sa nuk kishin shumë para as për të blerë ushqime.
Kështu një ditë, gruaja e argjendarit nxori nga kasaforta një nga gjerdanët e safirit dhe i tha djalit të saj: “Bir, merre këtë gjerdan, çoje në dyqanin e xhaxhait tënd dhe kërkoji që të të japë para në këmbim të këtij gjerdani”.
Djali shkoi te xhaxhai i tij me atë gjerdan dhe ia vendosi në tryezën e dyqanit.
Xhaxhai e mori atë gjerdan dhe e shikoi me kujdes dhe i tha: “Bir, shko te nëna jote dhe thuaj që tregu tani nuk është i mirë. Ajo mund ta shesë më vonë kur të mund të ketë çmim më të mirë për këtë gjerdan.”
Pastaj xhaxhai i tij i dha ca të holla dhe i kërkoi të vinte të nesërmen dhe të mësonte të punonte me të dhe në këtë mënyrë ai mund të fitonte edhe për të plotësuar nevojat e familjes.
Nga dita tjetër djali filloi të vinte në dyqanin e xhaxhait të tij dhe të mësonte punën e ekzaminimit të bizhuterive dhe gurëve të çmuar.
Pas ca kohësh ai u bë shumë i mirë në ekzaminimin e bizhuterive dhe së shpejti njerëz nga zona të largëta filluan të vinin tek ai për të kontrolluar bizhuteritë e tyre dhe për të ditur vlerën e tyre.
Një ditë, xhaxhai i tij i tha: “Bir, shko te nëna jote dhe thuaji se tani tregu është i mirë dhe ajo mund ta shesë atë gjerdan për një vlerë të mirë.”
Djali shkoi në shtëpi dhe i kërkoi nënës së tij atë gjerdan prej safiri. Kur e ekzaminoi atë gjerdan, zbuloi se ishte fals.
Të nesërmen ai shkoi në dyqanin e xhaxhait të tij dhe nuk e mori atë gjerdan me vete. Kur arriti në dyqan, xhaxhai i tij e pyeti për atë gjerdan.
Djali tha: “Unë nuk e solla atë gjerdan, pasi kur e kontrollova, kuptova se ishte fals dhe nuk kishte asnjë vlerë.”
Pastaj djali pyeti: “Xhaxha kur e dije se ishte i pavlerë, pse thoje ta mbante dhe ta sillte kur tregu është i mirë?”
Xhaxhai iu përgjigj: “Kur ma solle për herë të parë atë gjerdan, në atë kohë ishe i pavlerë dhe ju kishit shumë nevojë për para. Nëse do t’ju kisha thënë në atë kohë se është fals, atëherë do të kishit menduar se po gënjeja.
Dhe duke e ditur se gjendja juaj financiare nuk ishte e mirë, do të kishit menduar se po përpiqem t’ju shfrytëzoj duke iu thënë për një gjerdan origjinal si fals, por tani kur vetë ke njohuri për bizhuteritë, e di që është vërtetë i tillë.”
Mësimi:
Nga mosdija ne priremi të keqkuptojmë dhe të prishim marrëdhëniet me të tjerët, prandaj duhet të mendojmë dhe të vlerësojmë me mençuri.
